گاورننس
موارد استفاده از بلاک‌چین: گاورننس
اگرچه تکنولوژی بلاک‌چین در ابتدا به این دلیل طراحی شد تا به‌عنوان معماری بیت کوین عمل کند، امروزه درزمینه?های بسیاری مورداستفاده قرار می‌گیرد. گاورننس یکی از این زمینه‌ها است که در آن سیستم‌های توزیعی قادر به تغییر بخش عمومی هستند.
چرا دولت‌ها باید پذیرش بلاک‌چین را مدنظر داشته باشند؟
بااینکه تکنولوژی بلاک‌چین مزایای بسیاری ازنظر گاورننس دارد، نهادهای دولتی دلایل مهمی برای لوریج کردن تکنولوژی بلاک‌چین دارند. ازجمله این دلایل عبارت‌اند از غیرمتمرکزسازی بیشتر، یکپارچگی داده‌ها، شفافیت، کارآیی بهتر و هزینه‌های کمتر عملیاتی.
غیرمتمرکزسازی و یکپارچگی داده‌ها
روش‌های بسیاری برای ساخت یک بلاک‌چین وجود دارد، اما همه آن‌ها همچون سیستم‌های توزیعی مقدار مشخصی از غیرمتمرکز سازی را ارائه می‌کنند. علت این است که یک شبکه بلاک‌چین را نودهای کامپیوتری بسیاری حفظ می‌کنند که برای تأیید و ارزش‌گذاری همه داده‌ها با یکدیگر هماهنگ عمل می‌کنند. درواقع آن‌ها باید در مورد وضعیت پایگاه داده‌ها با یکدیگر هماهنگ و هم‌نظر باشند و نسخه خاصی از واقعیت را ارائه کنند.
ازاین‌رو، سیستم‌های بلاک‌چین می‌توانند به سطح بالایی از ثبات دست یابند و چارچوب آن‌ها به‌گونه‌ای تغییر داده می‌شوند که تنها توسط طرف‌های مجاز قابل‌دسترسی یا گاهی تغییر باشند. درواقع، شرکت‌های کنترل‌کننده مختلف می‌توانند ارزش‌گذاری را انجام دهند و در فرآیند توزیع و تأیید داده‌ها مؤثر باشند. این کار می‌تواند احتمال دست‌کاری داده‌ها و تقلب را کاهش دهد.
در دیگر سناریوها، سازمان‌های غیردولتی، دانشگاه‌ها و شهروندان را نیز می‌توان به‌عنوان نودهای ارزش‌گذار در نظر گرفت که می‌توانند سبب میزان بیشتری از غیرمتمرکز سازی شوند. علاوه بر این، این مکانیسم‌های تأیید می‌توانند مانع بروز دیگر خطاهای معمول همچون پیغام‌های خطا در مورد ورود داده‌ها (برای مثال یک بلوک از داده‌ها که فاقد اطلاعات فاندامنتال است، توسط شبکه توزیعی نودها نادیده گرفته می‌شود)، شوند.
همچنین، شاید روزی بلاک‌چین در فرآیند انتخابات نقش مهمی داشته باشد. انتخابات منصفانه و آزاد زیربنای دموکراسی است و ثبات بالای بلاک‌چین می‌تواند در حصول اطمینان از عدم دست‌کاری در آرا نقش داشته باشد. علاوه بر ایجاد امنیت بیشتر برای دست‌اندرکاران رأی‌گیری در محل‌های اخذ رأی، بلاک‌چین می‌تواند سیستم رأی‌گیری آنلاین امنی را فراهم آورد. ایالت ویرجینیای غربی در آمریکا نمونه‌ای از اجرای چنین سیستمی در انتخابات میان‌دوره آمریکا در سال 2018 بود.
شفافیت:
پایگاه داده‌های بلاک‌چین می‌توانند برای ذخیره‌سازی و حفاظت از سوابق دولتی به کار روند و به‌این‌ترتیب از دست بردن در آن‌ها یا پنهان ساختن این اطلاعات جلوگیری شود. تحت الگوی کنونی، بیشتر اطلاعات دولتی در پایگاه داده‌های متمرکز ذخیره می‌شوند که تحت کنترل و نظارت مستقیم مقامات هستند؛ و برخی از این پایگاه داده‌ها تنها برای افراد محدودی قابل‌دسترسی هستند و ازاین‌رو دست‌کاری در آن‌ها بسیار آسان خواهد بود. در چنین مواردی، بلاک‌چین به این دلیل که قادر به توزیع فرآیند تأیید و ذخیره‌سازی داده‌ها میان افراد مختلف و نیروی غیرمتمرکزسازی است، می‌تواند مثمر ثمر باشد.
بنابراین، از بلاک‌چین می‌توان به‌عنوان پایگاه داده شفافی استفاده کرد که نیاز به وجود اعتماد میان مقامات دولتی و شهروندان را کاهش می‌دهد (حذف می‌کند). برای مثال، برخی از مقامات اروپایی به دنبال یافتن دفاتر ثبت مبتنی بر بلاک‌چین هستند تا روی دادن مشاجرات درزمینه? املاک را کاهش دهند. چنین مدلی می‌تواند بر اساس یک سیستم توزیعی عمل کند که هم شرکت‌های دولتی و هم شهروندان می‌توانند آن را ارزیابی و تأیید کنند و هر طرف بتواند نسخه‌ای از اسناد رسمی و ادعاها را به شکل امن نگه دارد.
همچنین بلاک‌چین های غیرمتمرکز می‌توانند دسترسی دائمی به سوابقی که مأموران مجری قانون و سازمان‌های نظارتی برای افشاسازی فساد یا سوءاستفاده از قدرت نیاز دارند را ارائه کنند. با کاهش نیاز به واسطه‌ها یا حذف این نیاز برای اشتراک‌گذاری داده‌ها و تراکنش‌های مالی، سیستم‌های بلاک‌چین می‌توانند از پنهان‌سازی خطاها توسط مأموران دولتی به‌وسیله انتقال وجوه از طریق نهادهای خصوصی ناشناس جلوگیری کنند.
کارآیی بیشتر:
دلیل دیگر برای استفاده از بلاک‌چین در گاورننس، کاهش هزینه‌های عملیاتی از طریق افزایش کارآمدی نهادهای ملی است. ازآنجایی‌که دولت‌ها به مالیات‌های پرداخت‌شده توسط افراد متکی هستند، مصرف عاقلانه بودجه بسیار اهمیت دارد. سیستم‌های بلاک‌چین و قراردادهای هوشمند را می‌توان برای خودکارسازی امور و کارها که میزان وقت و هزینه صرف شده در فرآیندهای بروکراتیک را کاهش می‌دهند، به کار می‌روند.
کاهش هزینه‌های اجرایی تا حد زیادی امکان‌پذیر است و می‌تواند اعتماد و رضایت شهروندان را افزایش دهد. کارآیی بیشتر و هزینه‌های کمتر احتمالاً منجر به پذیرش بیشتر مأموران دولتی می‌شود. با کاهش هزینه‌های عملیاتی، دولت‌ها می‌توانند در دیگر زمینه‌ها از قبیل آموزش، امنیت و سلامت عمومی، سرمایه‌گذاری بیشتری انجام دهند.
جمع‌آوری مالیات حوزه مهم دیگری از گاورننس است که در آن می‌توان از تکنولوژی بلاک‌چین استفاده کرد. لجرهای مبتنی بر بلاک‌چین می‌توانند در شرایط کنونی به‌آسانی وجوه را میان طرف‌های درگیر جابجا کنند. این موضوع می‌تواند سبب کاهش شدید هزینه‌های اجرایی مربوط به جمع‌آوری و توزیع مالیات و وضع قوانین مالیاتی شود. برای مثال، با ذخیره‌سازی سوابق و بررسی بازده بلاک‌چین های خصوصی، شرکت‌های جمع‌آوری مالیات می‌توانستند از سرقت هویت مالیات‌دهندگان یا تقلب در این زمینه جلوگیری کنند و امنیت آن را افزایش دهند.
نقاط ضعف و محدودیت‌ها:
بااینکه امکان استفاده از بلاک‌چین برای ارتقای یکپارچگی، شفافیت و کارآیی داده‌ها امری مشخص است، استفاده از آن در بخش عمومی نیز محدودیت‌های مشخصی دارد.
تغییرناپذیری (ثبات) که بسیاری از مزایای بلاک‌چین را در برمی‌گیرد می‌تواند در شرایطی یک نقطه‌ضعف محسوب شود. ثبات داده‌ها ورود صحیح سوابق پیش از ارزش‌گذاری را امری ضروری می‌سازد، به این معنی که برای حصول اطمینان از صحت مجموعه داده‌های اولیه، مراحلی باید طی شوند.
در حالیکه اجرای برخی از بلاک‌چین ها با انعطاف بیشتری طراحی‌شده‌اند و امکان تغییر داده‌ها را فراهم آورده‌اند، به تأیید بیشتر نودهای ارزش‌گذار نیاز خواهد بود که این موضوع پرسش‌هایی را در مورد غیرمتمرکز سازی سیستم به وجود می‌آورد و درنهایت به عدم توافق منجر می‌شود. بااین‌وجود، این نقطه‌ضعف را در بلاک‌چین های خصوصی که به سطوح بالاتر غیرمتمرکزسازی نیاز ندارند، می‌توان به‌سرعت برطرف کرد.
موارد مربوط به حریم خصوصی نیز یکی از عوامل هستند، زیرا سوابق افزوده‌شده به یک بلاک‌چین همیشه برای افرادی که به آن دسترسی دارند در دسترس خواهد بود. این کار می‌تواند با اقداماتی که برای بستن اسناد صورت می‌گیرند از قبیل نابود ساختن سابقه جنایی در تضاد باشد. در کشورهایی که به این نتیجه رسیده‌اند که باید یک حق دیجیتال در کدهای قانونی آن‌ها نادیده گرفته شود، این سوابق تغییرناپذیر می‌توانند درگیر قوانین موجود یا رویه قضایی شوند. راه‌حل‌های ممکن برای این مشکلات ممکن است شامل استفاده از burn functions و تکنیک‌های کریپتوگرافی همچون zk-SNARKs یا دیگر انواع اثبات دانش صفر (zero knowledge proofs) شود.
درنهایت، باید توجه داشت که شاید دولت‌ها خود موانعی بر سر راه پذیرش قرار دهند. در برخی موارد، مقامات ارزش تکنولوژی بلاک‌چین را درک نمی‌کنند و درنتیجه نسبت به مزایای بالقوه آن بی‌تفاوت می‌شوند. این مسئله بیشتر در دولت‌هایی دیده می‌شود که فساد در آن‌ها گسترده است و اقدام مستمر می‌تواند مانع پذیرش بلاک‌چین برای حفظ منافع مأموران آن‌ها شود.
کلام آخر:
سیستم‌های بلاک‌چین موارد استفاده‌ای نیز علاوه بر معایب خود درزمینه? گاورننس دارد. شبکه‌های توزیعی می‌توانند با افزایش میزان شفافیت و تسهیل فرآیند جمع‌آوری مالیات، به دولت‌ها کمک کنند تا کارآیی بیشتری داشته باشند و اعتماد بیشتری نسبت به خود در میان شهروندان ایجاد کنند. بااینکه برخی از کاربردها در حد فرضیه هستند، بسیاری از کشورها از آن‌ها استفاده کرده‌اند.
باید توجه داشت که سیستم‌های دیجیتالیزه از اوایل سال 2000 برای گاورننس مورداستفاده قرار گرفتند یعنی سال‌ها پیش از ایجاد بلاک‌چین. استونی یک مثال بارز در این زمینه است که برنامه هویت دیجیتال خود را در سال 2002 راه‌اندازی کرد و اولین کشوری بود که در سال 2005 انتخابات را در اینترنت برگزار کرد. در سال 2014 دولت استونی برنامه e-residency را راه‌اندازی کرد که مربوط به استفاده از تکنولوژی بلاک‌چین برای مدیریت و ایمن‌سازی داده‌های دیجیتال است